Nowe rozporządzenie UE w sprawie baterii będzie stopniowo nakładać rozszerzone i częściowo nowe wymagania na producentów baterii, importerów, dystrybutorów i „dostawców usług”. Przepisy mają zastosowanie do wszystkich akumulatorów, bez wyjątku. Wymagania prawne różnią się w zależności od typu baterii i zastosowania, takiego jak elektromobilność lub magazynowanie energii, baterie do telefonów komórkowych lub małe systemy baterii.
Rozporządzenie obejmuje oznaczenie śladu węglowego produktu, obowiązkową zawartość materiałów pochodzących z recyklingu oraz cyfrowe paszporty produktów lub rozszerzony obowiązek dbałości o łańcuch dostaw. Rozporządzenie definiuje dostawców usług związanych z akumulatorami jako instalatorów, firmy recyklingowe, firmy zajmujące się konserwacją i naprawami, usługi testowania i certyfikacji oraz firmy logistyczne i utylizacyjne.
Chociaż różne typy akumulatorów mają różne wymagania normowe, od sierpnia 2024 r. wszystkie akumulatory muszą spełniać wymagania Unii Europejskiej Conformite Europeenne (CE). Producenci, sprzedawcy i usługodawcy muszą udowodnić, że ich produkty spełniają wymagania rozporządzenia.
Zgodność CE
Firmy musiały poczynić przygotowania z wyprzedzeniem, odpowiednio dostosować swoje procesy produkcyjne i systemy zarządzania jakością, a także poddać się audytowi lub inspekcji swoich zakładów produkcyjnych. Szczególnie ważne jest, aby nie tylko dostarczyć niezbędne dokumenty zgodności, ale także je zaktualizować, aby uniknąć ryzyka prawnego w ramach oceny CE. Uwzględniane są także wyniki inspekcji i audytów produkcyjnych. Inspekcje produkcyjne są obowiązkowe w niektórych przypadkach, ale nie w innych. Kluczową kwestią jest to, że procesy produkcyjne i środki zapewnienia jakości są ważne dla procesu CE. Niekoniecznie jednak pomagają one w spełnieniu standardów produktu. I odwrotnie, zgodność ze wszystkimi normami technicznymi produktu nie musi koniecznie gwarantować zgodności CE.
Kiedy producenci oceniają swoje akumulatory pod kątem zgodności z przepisami, w pewnych okolicznościach po raz pierwszy zaangażowanie jednostki notyfikowanej w sprawdzenie procedury jest obecnie obowiązkowe. Potrzeba zaangażowania pojawia się tylko w przypadku niektórych typów akumulatorów, ale zwiększone wymagania środowiskowe, takie jak ślad CO₂ i udział materiałów pochodzących z recyklingu, mogą również do tego prowadzić, podobnie jak nowe regulacje, takie jak paszport produktu cyfrowego lub rozszerzone obowiązki dotyczące należytej staranności w łańcuch dostaw.
Paszport cyfrowy
Rozporządzenie wymaga, aby ślad CO₂ baterii był wykazywany w cyfrowym paszporcie baterii i udostępniany za pomocą kodu QR na urządzeniu. Wiele firm nadal nie ma pewności, jakie dane muszą udostępniać i skąd mogą je uzyskać. Łańcuchy wartości są złożone i coraz bardziej zglobalizowane. Ocena śladu CO₂ obejmuje między innymi wydobycie surowców, wszystkie drogi transportu w procesie produkcyjnym, a także proces recyklingu, który ma zostać zastosowany w przypadku baterii na koniec cyklu życia produktu.
Materiały pochodzące z recyklingu
W przyszłości baterie będą musiały zawierać minimalną ilość materiałów pochodzących z recyklingu. Od 2031 r. specjalne kontyngenty będą miały zastosowanie do akumulatorów do zastosowań przemysłowych i pojazdów: akumulatory te muszą składać się co najmniej w 16% z kobaltu pochodzącego z recyklingu i w 6% z litu i niklu pochodzącego z recyklingu. Od 2031 r. wymagania te będą stopniowo dotyczyć także magazynów energii fotowoltaicznej i innych baterii stacjonarnych. Istnieją również wymogi dotyczące etykietowania, zwrotu i utylizacji sprzętu. W wielu przypadkach firmy nie mają jeszcze odpowiednich procesów.
Odpowiedzialne łańcuchy dostaw
Kolejna kwestia dotyczy zapewnienia odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów i pierwiastków ziem rzadkich stosowanych w bateriach. Przedsiębiorstwa powinny pomóc w zapewnieniu, że ich wydobycie nie będzie miało negatywnego wpływu na prawa człowieka, warunki pracy ani środowisko. Wdrożenie i udokumentowanie tej przejrzystości w praktyce jest wyzwaniem, zwłaszcza dla małych i średnich firm fotowoltaicznych.
Jakość i bezpieczeństwo
Oprócz wielu nowych wymogów, a przede wszystkim związanych ze zrównoważonym rozwojem, nowe rozporządzenie dotyczące akumulatorów kładzie duży nacisk na jakość, bezpieczeństwo, wydajność i trwałość akumulatorów. Należy między innymi ustanowić i wykazać system zarządzania jakością przy produkcji akumulatorów do pojazdów elektrycznych, urządzeń do rowerów elektrycznych i systemów stosowanych do stacjonarnego magazynowania energii. W większym stopniu niż dotychczas akumulatory muszą spełniać standardy techniczne.
Firmy produkujące, sprzedające lub instalujące baterie, na przykład te wykorzystywane do magazynowania energii słonecznej, muszą spełniać zróżnicowane wymagania w zależności od rodzaju baterii i zastosowania. Istnieje już potrzeba konkretnych działań. Od 2027 r. firmy powinny dokonać przeglądu swoich łańcuchów dostaw i dokumentować udział materiałów pochodzących z recyklingu w swoich akumulatorach. Muszą także przygotować się do rozliczania emisji CO₂, ponieważ od 2026 r. obowiązkowe będzie ujawnianie śladu węglowego produktu. Instalatorzy powinni upewnić się, że podczas wyboru i instalowania akumulatorowych systemów magazynowania energii przestrzegają nowych wymogów w zakresie etykietowania i odbioru.
Nowe rozporządzenie dotyczące baterii jest jedną z pierwszych regulacji produktowych na poziomie UE, w której realizowane są podstawowe zamierzenia Europejskiego Zielonego Ładu. Europejski Zielony Ład jest główną kotwicą europejskiej polityki klimatycznej. Ma na celu uczynienie Unii Europejskiej neutralną dla klimatu do 2050 r. oraz przekształcenie gospodarki europejskiej w kierunku zrównoważonego rozwoju, gospodarki o obiegu zamkniętym, ochrony zasobów i redukcji gazów cieplarnianych. Dalsze regulacje dotyczące produktów są już w przygotowaniu.
Czas publikacji: 09 stycznia 2025 r
